Dasar Galakan Membaca telah dibuat bagi tujuan pelaksanaan fungsi Perpustakaan Negara
Malaysia seperti yang diperuntukkan dalam Akta Perpustakaan Negara (Pindaan) 1987 (Akta
A667) Bahagian II Seksyen 4(2)m iaitu : “menggalakkan dan memudahkan penanaman sifat
gemar membaca”.
Ia selaras dengan strategi Dasar Negara bagi Perpustakaan dan Perkhidmatan Maklumat
mengikut perkara 4.7.5 iaitu : “ untuk menanam dan menggalakkan minat membaca”.
Dasar ini pula menyokong matlamat Dasar Buku Negara iaitu memastikan rakyat Malaysia
mempunyai minat membaca yang tinggi dan menggunakan bahan bacaan yang berkualiti.
Dasar ini juga menyahut cabaran dan menyokong matlamat Wawasan 2020 iaitu untuk
melahirkan masyarakat yang kaya ilmu dan bermaklumat berasaskan budaya sains dan
teknologi.
Bagi menentukan hala tuju program galakan membaca, urus setia jawatankuasa telah dibentuk
dengan Perpustakaan Negara Malaysia sebagai Urus Setia Jawatankuasa Gerakan Membaca
Kebangsaan dan Perpustakaan Awam Negeri-negeri sebagai Urus Setia Jawatankuasa Gerakan
Membaca Negeri.
Skop
Dasar Galakan Membaca merangkumi semua aktiviti perpustakaan yang berhubung kait dengan
pembacaan di dalam usaha memupuk minat membaca rakyat Malaysia.
Objektif
Dasar Galakan Membaca bertujuan untuk dijadikan garis panduan bagi mencapai objektif
berikut:
1. Aktiviti merancang, menyelaras dan memantau program galakan membaca dibuat melalui:-
(a) Mengadakan mesyuarat Jawatankuasa Gerakan Membaca Kebangsaan sekurangkurangnya
sekali
setahun
(b) Mengadakan Mesyuarat Penyelarasan Gerakan Membaca Perpustakaan Awam Negerinegeri
sekurang-kurangnya sekali setahun
(c) Menyusun dan menyelaras program Kempen Membaca
(d) Mendapatkan sokongan kewangan dari kerajaan dengan memohon peruntukan di
bawah
rancangan pembangunan lima tahun kerajaan
(e) Mengagihkan peruntukan kepada Perpustakaan Awam Negeri dan agensi-agensi
tertentu untuk
pelaksanaan projek dan program galakan membaca
(f) Memantau pelaksanaan aktiviti galakan membaca negeri-negeri serta mendapat
maklum balas
pelaksanaan aktiviti melalui mesyuarat dan laporan
2. Aktiviti merancang dan menyelaras keperluan dan perbelanjaan peruntukan bagi program
galakan
membaca dilaksanakan melalui:-
(a) Membuat pengagihan peruntukan yang seimbang bagi pemberian bahan bacaan yang
bersesuaian dengan golongan yang dikenalpasti seperti senarai contoh yang berikut.
Contoh institusi kerajaan/swasta yang menerima sumbangan bahan bacaan daripada
Perpustakaan Negara Malaysia:
- Jabatan Penjara
- Jabatan Kebajikan Masyarakat
- Agensi Dadah Kebangsaan
- Agensi FELDA
- Jabatan Hal Ehwal Orang Asli
- Rumah Perlindungan Wanita & Kanak-Kanak DiDera di bawah pentadbiran
badan bukan kerajaan (NGO)
(b) Memantapkan koleksi dan perkhidmatan pinjaman Perpustakaan Negara Malaysia
termasuk
pinjaman berkelompok.
(c) Menggalakkan dan menyokong pewujudan bilik-bilik bacaan terutamanya di luar
bandar dengan
kerjasama jabatan dan institusi yang berkaitan.
3. Aktiviti menjalinkan persepakatan pintar dengan perpustakaan, institusi dan pihak swasta
dalam
melaksanakan program galakan membaca dilakukan melalui:-
(a) Meningkatkan program galakan membaca dengan rakan usaha sama sedia ada yang
sesuai
dilaksanakan mengikut kumpulan sasaran seperti yang berikut.
Contoh institusi kerajaan/badan
berkanun/badan bukan kerajaan bagi program
kerjasama galakan membaca:
Kerajaan/Badan Berkanun
1.
Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian Pendidikan
2. Bahagian Sekolah, Kementerian Pendidikan
3. Majlis Buku Kebangsaan Malaysia
4. Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri-Negeri
5. Jabatan Pendidikan Negeri-Negeri
6. Jabatan Kemajuan Masyarakat [KEMAS]
7. Jabatan Belia, Kementerian Belia dan Sukan
8. Jabatan Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat
9. Lembaga Penduduk dan Pembangunan Keluarga Negara [LPPKN]
Badan Bukan Kerajaan
1. Persatuan Pustakawan Malaysia
2. Persatuan Pembacaan Malaysia
3. Persatuan Belia 4B Malaysia
4. Majlis Belia Malaysia
5. Persatuan Pekartun Malaysia [PEKARTUN]
(b) Mengenalpasti dan menyokong aktiviti galakan membaca baru yang sesuai dijalankan
secara
usaha sama dengan berkesan.
(c) Mengenalpasti institusi, persatuan, pertubuhan dan badan-badan bukan kerajaan serta
pihak
swasta bagi melaksanakan program galakan membaca secara usaha sama.
(d) Membina rangkaian rakan usaha sama dalam gerakan literasi maklumat.
4. Program publisiti dan promosi yang mantap dan berterusan bagi program galakan membaca
dilaksanakan melalui:-
(a) Mendapatkan khidmat jururunding perhubungan awam atau agensi pengiklanan untuk
perancangan dan pelaksanaan kempen.
(b) Mengadakan program promosi yang meluas dengan media massa.
(c) Menghasilkan bahan-bahan promosi pelbagai format untuk edaran dan kegunaan
seluruh negara.
5. Membina sebuah pasukan pakar di kalangan anggota Jabatan dalam bidang pembacaan dan
pengurusan program galakan membaca melalui aktiviti berikut:-
(a) Membina modul dan program latihan bagi meningkatkan dan memantapkan kesedaran
tentang
kepentingan pembacaan dikalangan masyarakat.
(b) Mewujud dan membina program literasi maklumat dalam talian bagi menggalakkan
serta
meningkatkan budaya masyarakat berilmu dan berbudaya IT.
(c) Menjadi pusat perujukan maklumat kebangsaan mengenai pembacaan dan galakan
membaca.
6. Membina kumpulan yang mahir dalam bidang pembacaan dan pengendalian aktiviti galakan
membaca di kalangan masyarakat Malaysia melalui aktiviti berikut:-
(a) Menganjur program literasi maklumat di perpustakaan dan institusi berkaitan.
(b) Menganjur bengkel/seminar/program berkaitan pembacaan dan pengendalian program
galakan
membaca. Contoh bengkel/seminar adalah seperti yang berikut.
Contoh bengkel/seminar berkaitan dengan program pembacaan dan galakan membaca:
1. Program Bacaan Kegemaran Saya
2. Bengkel Penubuhan Perpustakaan Keluarga
3. Bengkel Bercerita/Black Theatre/Boneka
4. Bengkel Galakan Membaca
5. Kem Galak Belia Membaca
6. Bengkel Keibubapaan Anak Remaja/Anak Kecil
7. Bengkel Pencarian Maklumat
8. Kempen Keahlian
9. Pertandingan Carian Maklumat
10. Pertandingan Cereka Kartun
11. Bookstart
12. Bacakan Kepadaku/Read To Me
13. Kem Kembara Ilmu
14. Jejak Maklumat
15. Bookathon
(c) Mengadakan program literasi maklumat dalam talian bagi menggalakkan serta
meningkatkan
budaya masyarakat berilmu dan berbudaya IT.
7. Meningkatkan pembacaan melalui penggunaan teknologi maklumat melalui aktiviti berikut:-
(a) Mewujudkan pangkalan data literasi maklumat Malaysia yang merangkumi maklumat
berkaitan
program pembacaan, penyelidikan, penggiat pembacaan dan aktiviti
pembacaan yang
dilaksanakan
(b) Mengadakan kursus/bengkel pencarian dan kemahiran maklumat secara on-line.
(c) Memperluaskan aplikasi Internet dalam program dan aktiviti pembacaan.
8. Keberkesanan program galakan membaca tahunan dan setiap lima tahun akan dikaji dan
dinilai
melalui :-
(a) Menjalankan wacana kumpulan sasaran (Focus Group Interview)
(b) Kajian keberkesanan kempen membaca setiap tahun.
(c) Melaksanakan Kajian Profil Membaca Rakyat Malaysia setiap lima tahun
(d) Mengemukakan Laporan Pelaksanaan Kempen Membaca setiap tahun kepada
Jawatankuasa
Gerakan Membaca
9. Memantau kadar literasi dan tahap pembacaan rakyat Malaysia melalui:-
(a) Mengkaji laporan dan penerbitan Jabatan Perangkaan dan Unit Perancang Ekonomi
(b) Menubuhkan jawatankuasa untuk memantau pelaksanaan Kajian Profil Membaca
Rakyat
Malaysia
(c) Mendapatkan khidmat jururunding penyelidikan bagi menjalankan dan menyediakan
laporan
Kajian Profil Membaca Rakyat Malaysia setiap lima tahun menggunakan bahasa
Malaysia dan
bahasa Inggeris
(d) Menyediakan laporan hasil kajian dalam bahasa Malaysia dan bahasa Inggeris untuk
pihak
berkuasa tertentu, media massa dan orang awam
Pengemaskinian
Program
Dasar ini perlu dikemaskini dari semasa ke semasa mengikut perubahan objektif jabatan dan
keperluan maklumat negara ke arah mewujudkan masyarakat berbudaya membaca dan
cintakan ilmu.
Pekeliling Mengenai Gerakan Tabiat Membaca Klik di sini